दसैँका लागि घर फर्कने बढे; महोत्तरीमा भूत मेला सुरु
भीमदत्तनगर, १ कात्तिक । दसैँ तिहारलगायत पर्व मनाउन भारतका विभिन्न सहरमा रोजगारीका लागि गएका नेपाली फर्किने क्रम बढेको छ ।
घटस्थापनाभन्दा करिब एक साताअघिदेखि पश्चिमी नाका गड्डाचौकी भएर स्वदेश फर्किने क्रम सुरु भएको थियो । अहिलेसम्म करिब २० हजारभन्दा बढी नेपाली चाडपर्व मनाउन गड्डाचौकी नाका भएर स्वदेश फर्किसकेको इलाका प्रहरी कार्यालय गड्डाचौकीले जनाएको छ ।
“दैनिक दुई हजार ५०० देखि तीन हजारसम्म भारतबाट नेपाली फर्किरहेका छन्,” इलाका प्रहरी कार्यालय गड्डाचौकीका प्रमुख प्रहरी नायब निरीक्षक राजेन्द्रबहादुर चन्दले भन्नुभयो – “अहिले पनि भारतका विभिन्न स्थानमा मजदुरी गरेर फर्किने क्रम जारी छ ।”
भारतको राजधानी नयाँदिल्ली, मुम्बई, पञ्जाव, बैङ्ग्लोर, हरिद्वार, सिमला, देहरादुनलगायत सहरमा यहाँका नागरिक कामको खोजीमा जाने गर्दछन । “तीन महिनाअघि सिमलामा स्याउ टिप्न गएको थिएँ,” भारतबाट फर्किदै गरेको कञ्चनपुरको झलारीपिपलाडी नगरपालिकाका भागीराम रानाले भन्नुभयो – “अब तिहार सकेर फेरि उतै (भारत) जान्छु ।”
यसैबीच, यात्रुको चापलाई मध्यनजर गर्दै स्थानीय प्रशासनले पनि सीमा क्षेत्रमा सुरक्षा सर्तकता बढाएको छ । “हामीले सहायता कक्षसमेत राखेर यात्रुको गुनासो सम्बोधन गर्ने गरेका छौँ,” प्रहरी नायब निरीक्षक चन्दले भन्नुभयो – “विगतका भन्दा यो पटक लुटपाटका घटनामा कमी आएको छ ।” विगतका वर्षमा भारतबाट कमाएर घर फर्किने बेला सीमा क्षेत्रमा नेपालीलाई विभिन्न प्रकारका नशालु पदार्थ खुवाएर लुटपाट गर्ने गरिन्थ्यो ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका प्रहरी उपरीक्षक किशोरकुमार दाहालले दसैँ तिहारमा घर फर्किने नेपालीको सीमाक्षेत्रमा सुरक्षाका लागि भारतीय सुरक्षा निकायसँग पनि आग्रह गरिएको बताउनुभयो । “हामीले धेरै पटक भारतीय सुरक्षा निकायलाई नेपालीको सुरक्षामा ध्यान दिइदिन आग्रह गरेका छौँ,” प्रहरी उपरीक्षक दाहालले भन्नुभयो – “सीमामा हाम्रो सुरक्षा निकाय पनि तैनाथ छ ।”
सुदूरपश्चिम र मध्यपश्चिमका विभिन्न जिल्लामा सर्वसाधारण चाडपर्वमा घर आउन र फुर्सदमा रोजगारका लागि भारत जान गड्डाचौकी नाकाको प्रयोग गर्दै आएका छन् ।
त्यसैगरि, महोत्तरीको सोनामाई मन्दिरमा आजदेखि ‘भूत मेला’ सुरु भएको छ । प्रत्येक वर्ष आश्विन शुक्ल पञ्चमी (दसैँको पाँचौ दिन) को दिनदेखि महोत्तरीको सोनामाई गाविसमा अवस्थित प्राचीन सोनामाई भगवतीको मन्दिरको प्राङ्गणमा भूतप्रेतबाट पीडित रहेकालाई मन्त्रविधिद्वारा सो मेलामा उपचार गर्ने गरिन्छ ।
वर्षभरिमा भूतप्रेत लाग्ने जस्ता समस्याबाट पीडितहरु माताको मन्दिरमा आएर धाँमीझाक्रीबाट झारफुक गराउँदा निको हुने जनविश्वासअनुसार त्यहाँ प्रत्येक वर्ष दसैँमा निकै ठूलो मेला लाग्दै आएको छ ।
सो मेलामा महोत्तरीको विभिन्न भागको साथै सर्लाही, धनुषा, सिरहालगायत सीमावर्ती भारतीय क्षेत्रबाट पनि त्यस्ता बिरामी उपचारका लागि आउने गरेको पाइन्छ । त्यहाँ आउने बिरामीलाई धाँमीले रातभरि नै उपचार गर्ने गर्दछन् ।
एक बेग्लै आस्था बोकेको सो मन्दिरमा दसँैको पञ्चमीदेखि सुरु भई नवमी तिथिसम्म मेला रहन्छ । रासस