दैलेखबासीको सपना पूरा हुँदै, आइतबार औपचारिक उद्घाटन
कमल शर्मा/ दैलेख असार १३ गते । खानी तथा भूर्गभ बिभागले दैलेखको श्रीस्थान, पादुका र नाभिस्थानबाट बगेको पेट्रोलिय पदार्थको नमुना संकलन गरि काठमाडौ ल्याएको १५ बर्षभयो ।
बाह्र वर्षमा खोलो पनि फर्कन्छ भन्छन् तर दैलेखमा भने १५ वर्ष पछि बल्ल पेट्रोलियम पदार्थको अन्बेषण र उत्खन्न हुने भएको छ ।
बैशाखको अन्तिम साता उद्दघाटन गर्ने भनिएको दैलेखको पेट्रोलियम पदार्थको अन्वेषण असारको १५ गते उद्दघाटन हुने भएको छ ।
चीन सरकारको चाईना जियोलोजिकल सर्भे र नेपालको खानी तथा भूर्गभ बिभागबीच बैशाखको अन्तिम साता पेट्रोलियम पदार्थको अन्वेषण गर्ने सम्झौता भए पनि नेपाल सरकारको आवश्यक तयारी नपुगेको भन्दै उक्त कार्यक्रम स्थगित गरिएको थियो ।
असारको १५ गते अन्वेषणको औपचारिक उद्दघाटन हुने भए पछि बर्षौं पछिको दैलेखबासीको सपना साकार हुने भएको हो ।
भारतले लगाएको तीन महिना नाकाबन्दीपछि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको अघिल्लो कार्यकालमा दैलेखमा पेट्रोलियम पदार्थको अन्वेषण गर्ने घोषणा गर्नुभएको थियो ।
प्रधामन्त्री केपी शर्मा ओलीले घोषणा गर्नुभएको केही महिना पछि तत्कालीन उद्योग मन्त्री सोमप्रसाद पाण्डे नेतृत्वमा चिनियाँ विशेषज्ञ टोली अनुसन्धानका लागि दैलेख पुगेको थियो ।
उक्त चाईनाको टोली एक हप्ता अध्ययन गरेर काठमाडौं फर्केको लामो सयमसम्म पछि सो स्थानमा मिथेन ग्याँस भएको पुष्टी भएपछि उत्खन्नको आश बोकेका दैलेखका बासिन्दा अन्बेषण र उद्घाटन हुुने भएपछि खुसी भएका छन ।
खानी तथा भूगर्भ विभागका परियोजना प्रमुख सुदीप रजौरेले अन्वेषणका लागि दुई वर्ष समय लाग्ने बताउनुभयो । उहाँले सबैभन्दा पहिले चिनियाँ टोली र खानी तथा भूगर्भ विभागको टोलीले कुन–कुन स्थानमा सर्भे गर्ने भनेर निश्चित गर्नेछ ।
‘सर्भेको कामसँगै जमिनको कम्पनको तरंग पठाएर ड्रिलिङ गर्न उपयुक्त स्थान कुन हो भनेर पत्ता लगाउन समय लाग्ने र त्यसको लागि अन्वेषणका लागि दुई अर्ब २०करोड रुपियाँको सम्झौता भएको बताउनुभयो ।
चिनियाँ टोलि र खानी तथा भूर्गभ बिभागको टोली दैलेख आएर पेट्रोलियम पदार्थको अन्वेषणका लागि प्रक्रिया अगाडि बढाउने निश्चित भएपछि दैलेखका उद्यागी ब्यापारी खुसी भएका छन् ।
यो दैलेख बासीको मात्र खुसीको कुरा होईन समग्र देशनै खुसी हुनु पर्ने अबस्था आएको दैलेख उद्योग बाणिज्य महासंघका महासचिव राजेश हमालले बताउनुभयो ।
दैलेखमा रहेको पेट्रोलियम पदार्थको अन्बेषण पछि उत्पादन हुने नहुने कुराको टुगो लाग्ने छ उहाँले भन्नुभयो उत्पादन हुने निश्चित भएपछि हाम्रा तेलका ट्याकर भारत होईन दैलेख आउने निश्चित छ । दैलेख उद्योग बाणिज्य संघका पूर्ब अध्यक्ष शान्तिप्रसाद शर्माले दैलेखका पेट्रोलियम पदार्थको अब्बेषणको तयारी संगै साच्चिकै नेपाल समृद्धको यात्रामा अगाडि बढेको बताउनुभयो ।
दैलेख लगायत अन्य जिल्लामा रहेको पेट्रोलियम पदार्थको अन्बेषणका लागि परियोजना गठन गरेर २०३९ सालमा बिभिन्न कम्पनीलाई अनुसन्धानको जिम्मा दिएको थियो ।
देशमा भएका बिभिन्न आन्तरिक द्वन्द्वका कारण देखाउदै उक्त कम्पनीहरूले काम नगरेको खानी तथा भुर्गभ बिभागले जनाएको छ । सरकारले बिभिन्न कम्पनीलाई दिएको जिम्मा अनुसार दैलेखको पेट्रोलियम पदार्थको अन्बेषणका लागि अमेरिकाका इमिरेटस कम्पनीले अन्बेषणको काम पाए पनि काम गर्न सकेको थिएन ।
दैलेखका निर्वाचन क्षेत्र नः १ सासंद रबिन्द्रराज शर्माले दैलेख बासीको सपना साकार पार्न बर्तमान सरकार लागिपरहेको बताउनुभयो ।
उहाँले दैलेखमा रहेको पेट्रोलियम पदार्थको अन्बेषण र यहि बर्षबाट दैलेख हुदै चीनको नाक्चेनाग्ला सम्मको सडकको ट्रयाक खोल्न आवश्यक पर्ने बजेट बिनियोजन गरे संँगै दैलेख जिल्लाको समृद्धिको यात्रा तय भएको बताउनुभयो ।
उहाँले मध्यपहाडीको बिवाद समधान भएको छ । मध्यपहाडी राजमार्ग दैलेखका सबै भूभागलाई समेटेर गएको छ यो भन्दा अरु राम्रो के हुन्छ ।
दैलेख उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष कुलबहादुर बिकले सरकारले थालेको महत्वपूर्ण दुई वटा कार्य सम्पन्न भएमा सिंगो मुलुकको आर्थिक समृद्धिमा लम्कने कुरामा दुईमत नरहेको बताउनुभयो । तत्कालीन दन्द्धकालमा सुरु गरि पनि उक्त कामले भर्खर मात्र गति लिन थालेको पत्रकार महासंघका पूर्व अध्यक्ष बिष्णु शर्माले बताउनुभयो ।
उहाँले मुलुक संघियतामा गएसंगै बजारको भबिष्य अन्यौल जस्तै भएको थियो । पेट्रोलियम पदार्थ र चीनसम्मको नाका खोल्न आवश्यक बजेट बिनियोजन गरेर काम सुरु गरेपछि दैलेख सदरमुकामको भविष्य उज्वल हुने उहाँले बताउनुभयो ।
बर्तमान सरकारले यो मुलुकका लागि गरेको कामको प्रशसा गर्दै उहाँले बर्तमान सरकारले चालेको कदमले मुलुकलाई साच्चिकै अग्रगामी दिशमा डो¥याउने बिश्वास ब्यक्त गर्नुभयो ।