कञ्चनपुरमा सर्वपक्षीय बैठकद्वारा सहमति – बिरोध बन्द गरौँ; कञ्चनपुर घटनाका दोषीलाई कारवाही हुन्छ–प्रधानमन्त्री
भीमदत्तनगर, भदौ ९ गते । कञ्चनपुरका १३ वर्षीया बालिका निर्मला पन्त हत्याकाण्डको विषयलाई लिएर जारी विरोध÷आन्दोलन आजदेखि बन्द गर्न सबैमा अपिल गरिएको छ ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय कञ्चनपुरमा आज बसेको सर्वदलीय र सर्वपक्षीय छुट्टाछुट्टै बैठकले सो अपिल गरिएको हो ।
बैठकले तत्कालन विरोध बन्द गरी घटनाका विषयमा गृहमन्त्रालयको उच्चस्तरीय छानबिन टोलीलाई अनुसन्धान गर्नमा सहज वातावरण बनाइदिन हुन नागरिक समाज, व्यापारी, व्यवसायी, विभिन्न महिला तथा मानवअधिकारकर्मीलगायत सबैमा अपिल गरिएको कञ्चनपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी तारानाथ अधिकारीले जानकारी दिनुभयो ।
सर्वपक्षीय बैठकपछि आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा प्रजिअ अधिकारीले आन्दोलनका क्रममा शुक्रबार प्रहरीको गोली लागेर मृत्यु भएका भीमदत्तनगरपालिका–१८ का किशोर सनी खुनालाई शहीद घोषणा गर्न र मृतक खुनाका परिवारलाई उचित क्षतिपूर्ति दिन सङ्घीय, प्रदेश नं ७ र स्थानीय नगरपालिकालाई अनुरोध गर्ने बैठकले निर्णय गरेको जानकारी दिनुभयो ।
त्यसैगरी बैठकले निर्मला हत्याकाण्डपछि भएका आन्दोलनका क्रममा घाइते भएकाको उपचार र शारीरिकरुपमा अशक्त भई कठिनाइ भएकाको जीविकोपार्जनका लागिसमेत सरकारसँग माग गर्ने निर्णय भएको उहाँले बताउनुभयो ।
बैठकले आन्दोलनका क्रममा सरकारी र व्यक्तिगत सम्पत्ति तोडफोडका साथै आगजनी, क्षति र भीड नियन्त्रणका क्रममा भएको बल प्रयोग विषयमासमेत छानबिन गरी दोषीलाई कारवाहीका माग गर्न गृहमन्त्रालयलाई आग्रह गरिएको छ ।
सर्वपक्षीय बैठकमा बोल्दै उच्चस्तरीय छानबिन समितिका संयोजक एवं गृहमन्त्रालयका सहसचिव हरिप्रसाद मैनालीले कञ्चनपुर आएपश्चात् घटनाका विषयमा जनमत बुझिसकेको बताउँदै निष्पक्ष छानबिनका लागि शान्तिपूर्ण वातावरण मिलाइदिन आग्रह गर्नुभयो ।
“स्थिति अब हामी सबै मिलेर सामान्यकरण गर्दै लैजानुपर्छ ।” संयोजक मैनालीले भन्नुभयो, “विगतको अनुसन्धानका कमीकमजोरी औँल्याएरसमेत अगाडि बढ्दै छौँ ।” बैठकमा बोल्ने अधिकांश वक्ता निर्मला हत्याकाण्डको अनुसन्धानमा शुरुवातदेखि नै कञ्चनपुर प्रहरीको गम्भीर लापर्बाही देखिएको भन्दै शून्यबाट पुनः अनुसन्धान गरिनुपर्ने माग गरेका छन् ।
अधिवक्ता एवं नागरिक समाज कञ्चनपुरका सहसंयोजक पुनमसिंह चन्दले प्रहरीले अनुसन्धान प्रक्रियामा गरेको लापर्बाहीका कारण अहिलेको अवस्था सिर्जना भएको बताउँदै निर्मला गृहकार्यका लागि गएको साथीको घरबाट अनुसंन्धान शुरु गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
“स्थानीय प्रशासनलाई आन्दोलनरत पक्षको जनभावना थाहा हुँदाहुँदै पनि अनुसन्धानमा बचाऊ गर्दै मानसिक सन्तुलन ठीक नभएका व्यक्तिलाई नाटकीय शैलीमा सार्वजनिक गरियो,” उहाँले भन्नुभयो, “अब निष्पक्ष छानबिनका लागि शान्तिपूर्ण वातावरण मिलाउन सबै लागौँ ।”
नागरिक समाज कञ्चनपुरका पूर्वअध्यक्ष नरबहादुर साउँदले शुक्रबार प्रहरीबाट भएको गोली प्रहारप्रति आपत्ति जनाउँदै निर्मला काण्डमा प्रहरीबाट दमन र हत्यारा बचाउको प्रयास भएको धारणा व्यक्त गर्नुभयो ।
“हामीले स्थिति बिगँ्रदै छ, समयमै ध्यान दिउँ भनेर प्रहरी उपरीक्षक डिल्लाराज विष्टलाई पटक÷पटक भन्यौँ,” साउँदले भन्नुभयो, “तर प्रहरी उपरीक्षकले हाम्रो डेलिगेशनलाई गम्भीरताका साथ कहिल्यै लिनुभएन ।” बैठकमा राजनीतिक दलहरुबाट पनि बिग्रेको भीमदत्तनगर र आसपासको वातावरण संयमित बनाउन पहल हुनुपर्नेमा जोड दिएको थियो ।
छानबिन समितिलाई तोकिएको मितिसम्म छानबिन सहजरुपमा गर्न दिन वातावरण मिलाउन पहल तीव्ररुपमा भइरहेको बताउँदै निर्मला हत्याकाण्ड दबाब सङ्घर्ष समितिका संयोजक हेलन श्रेष्ठले छानबिन समितिलाई दबाबमा नपरी अनुसन्धान गरेर दोषी पत्ता लगाउनुपर्ने धारणा राख्नुभयो ।
बम दिदी÷बहिनी नियन्त्रणमा
जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका प्रहरी उपरीक्षक कुबेर कडायतले निर्मला पन्त हत्याकाण्डको अनुसन्धानका लागि भन्दै भीमदत्तनगरपालिका–१८ का रोशनी बम र बबिता बमलाई नियन्त्रणमा लिएको बताउनुभयो ।
रोशनी बम बलात्कारपछि हत्या गरिएकी निर्मलाका साथी हुन् । गत साउन १० गते उनकै घरमा निर्मला स्कूलको गृहकार्य गर्न भनेर पुगेकी थिइन् । गृहकार्य गरेर घर फर्किने क्रममा निर्मलाको हत्या भएको थियो ।
साउन ११ गते बिहान निर्मलाको उखुबारीमा शव भेटिएपछि सोही बेला रोशनीको घरमै उनको हत्या भएको सर्वत्र आशङ्का गरिएको थियो । तर कञ्चनपुर प्रहरीले घटनाको केही दिनपछि बम दिदी÷बहिनीलाई सोधपुछका लागि नियन्त्रणमा लिएको थियो । घटनाको बमद्वयको संलग्ना नदेखिएको भन्दै प्रहरीले दुवैलाई साधारण तारेखका छाडेको थियो ।
अनुसन्धानका लागि यहाँ आएको छानबिन समिति र स्थानीय प्रशासनको नयाँ नेतृत्वलाई बमको घरबाट अनुसन्धान थाल्न व्यापक दबाब परेको छ । प्रहरी उपरीक्षक कडायतले पनि अनुसन्धानका लागि बम दिदीबहिनीलाई नियन्त्रणमा लिएर सोधपुछ शुरु भइसकेको जानकारी दिनुभयो ।
भीमदत्तनगरमा शुक्रबार राति ८ बजेदेखि लगाइएको निषेधाज्ञा भने अझै जारी छ । बजार आसपासको क्षेत्रमा व्यापक सुरक्षाकर्मी परिचालन गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरले जनाएको छ ।
कञ्चनपुर घटनाका दोषीलाई कारवाही हुन्छ–प्रधानमन्त्री
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले कञ्चनपुर घटनाका दोषीलाई कारवाहीको दायरामा ल्याउन सरकारले कुनै कसर बाँकी नराख्ने बताउनुभएको छ । घटनाका विषयमा प्रधानमन्त्री ओली र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नकेपा)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’लाई ध्यानाकर्षण गर्न आएका नेकपाका तर्फबाट कैलाली र कञ्चनपुरका सांसद तथा नेतासँग कुरा गर्दै प्रधानमन्त्री ओलीले सो कुरा बताउनुभएको हो ।
प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा घटनाका दोषीलाई कारवाही गर्न, पीडित परिवारलाई क्षतिपूर्ति दिन र शान्ति सुरक्षाको अवस्थालाई सामान्य बनाउन माग गर्दै नेकपाका स्थायी समिति सदस्य भीमबहादुर रावल, लेखराज भट्टलगायतले आज ध्यानाकर्षण गराउनु भएको छ ।
प्रधानमन्त्री ओलीले घटनालाई सरकारले गम्भीररुपमा लिएकाले छानबिन समिति गठन गरेर काम अघि बढाएको उल्लेख गर्नुभयो । “कञ्चनपुर घटनाको आवरणमा हिंसा भड्काउने प्रयास भएका छन् । यसमा सरकार गम्भीर छ”, प्रधानमन्त्री ओलीले भन्नुभयो, “त्यस्ता व्यक्तिको पहिचान गरी कारवाही गर्न र स्थितिलाई सहज बनाउन सुरक्षा निकायलाई निर्देशन दिइसकिएको छ ।”
प्रधानमन्त्री ओलीले आन्दोलनको बहानामा व्यक्तिगत र सार्वजनिक सम्पत्तिको तोडफोड गर्नेलाई कानूनबमोजिम कारवाही गर्न सरकारले आवश्यक प्रक्रिया शुरु गरेकोसमेत जानकारी दिनुभयो । घटनामा आशङ्का गरिएका व्यक्तिलाई अनुसन्धानको घेरामा ल्याउन र दोषी भए कडा कानूनी कारवाही गर्न सरकारले कुनै कसर बाँकी नराख्दैन बताउनुभयो ।
“बालिकाको बलात्कार गरी हत्या गर्ने, आन्दोलनका नाममा तोडफोड गर्ने र हिंसा मच्चाउने सबैलाई कारवाही हुन्छ । यसमा सरकारले कुनै कसर बाँकी राख्दैन”, प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो । उहाँले घटनालाई राजनीतिकरण गर्नेबाट सजग हुनसमेत आग्रह गर्दै दोषीलाई कारवाही, पीडितलाई क्षतिपूर्ति दिलाइने विश्वास दिलाउनुभएको थियो ।
नेकपाका स्थायी समिति सदस्य रावलको नेतृत्वको टोलीले प्रधानमन्त्री ओली र अध्यक्ष दाहाललाई आज बालुवाटारमा भेटेर घटनाका बारेमा जानकारी गराउँदै दोषी पत्ता लगाउन र कारवाही गर्न माग गरेको थियो ।
नेकपाको आज बसेको सचिवालय बैठकले कञ्चनपुर घटनाका दोषीलाई कारवाही गर्न र पीडित परिवारलाई राहत दिलाउन आग्रह गरेको थियो । तेह्र वर्षीया निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या भएको विषयलाई लिएर पछिल्ला केही दिनदेखि कञ्चनपुर अशान्त रहँदै आएको छ । सरकारले सो घटनाको छानबिनका लागि उच्चस्तरीय छानबिन समितिसमेत बनाइसकेको छ । रासस