किबी फल बजार पठाउने तयारी
राममणि दाहाल / हेटौँडा, असोज ३ गते । उत्तरी मकवानपुरका कृषक उक्त क्षेत्रमा उत्पादित किबी फल काठमाडौँमा लैजाने तयारी तीव्र छ । किबी फलको व्यावसायिक खेती सुरु गरेका मकवानपुरको थाहा नगरपालिकाको बज्रबाराहीका कृषक पहिलो खेपमा काठमाडौँको बजारमा आपूर्ति गर्ने तयारीमा जुटेका हुन् ।
किबी फलको बढ्दो मागसँगै खेती फस्टाउँदै गएपछि स्थानीय कृषक केही वर्षयता किबीखेतीतर्फ आकर्षित भएका छन् । किबीको व्यावसायिक खेती गर्दै आउनुभएका बज्रबाराहीका कृषक फणिन्द्र सुवेदी यस वर्षको पहिलो खेप किबी लैजाने तयारीमा जुटेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले रेड किबी फल खानका लागि तयार भइसकेको बताउँदै काठमाडौँमा लैजान टिपेर प्याकिङ गरिएको बताउनुभयो ।
रेड र ग्रिन किबीमध्ये रेड किबी पहिलो खेपमा बजारमा जाने भएको हो । ग्रिन किबी आगामी कात्तिकको तेस्रो साताबाटमात्र बजारमा जाने भएको छ ।
थाहा नगरपालिका वडा ६ स्थित बज्रबाराहीका सुवेदीसहित तीनजना कृषकको गरी करिब तीन सय केजी किवी फल काठमाडौँ पुग्ने भएको हो ।
रेड किबी फल अन्यत्र उत्पादन नभएको र थोरै परिणाममा भएकोले राम्रै मूल्य पाउने भन्दै किबी फ्रुट एसोसिएसनका सचिवसमेत रहनुभएका सुवेदीले भन्नुभयो, चाडपर्वको समय हो अन्य समयको भन्दा राम्रो मूल्यमा बिक्री हुँदै छ । उहाँ किबी फलको स्वाद चाडपर्व अगावै काठमाडौँका उपभोक्तालाई चखाउनका लागि तिहारअघि नै लैजाने तयारी गरिरहेको बताउनुभयो ।
कृषक सुवेदीसहित हरेराम थापा र मनोरथ बलामीले उत्पादन गरेको किबी फल काठमाडौँमा प्रतिकेजी पाँच सय रुपियाँमा बिक्री गरिने बताइएको छ ।
मकवानपुरमा आगामी कात्तिकमा ग्रिन किबी करिब १० टन उत्पादन हुने भएको छ । मकवानपुरमा झण्डै दुई हजार बोटबाट किबी उत्पादन हुँदै आएकोमा पछिल्लो समय माग बढेसँगै बज्रबाराही, दामन, पालुङ, अघोर, कोगटेलगायतका स्थानमा १० हजार बोट लगाएको अनुमान गरिएको छ । नेपालमा आधा दर्जनभन्दा बढी जातको किबी फल लगाइँदै आएकोमा रेड किबी फल काट्दा रातो हुने र अन्य किबी फल हरियो हुने गर्दछ ।
रेड किबी फल गतवर्ष बज्रबाराहीमा एक सय ५० केजी उत्पादन भएकोमा स्थानीय बजारमा आठ सय ग्रामको प्याकेटको खुद्रा मूल्य ३५० रुपियाँमा बिक्री गरिएको थियो । मकवानपुरमा “एक गाउ“, एक उत्पादन” कार्यक्रमअन्तर्गत किबीखेतीका लागि सरकारले पनि सहयोग गर्दै आएको छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालय मकवानपुरका योजना अधिकृत सुजन कँडेल बज्रबाराही किबी उत्पादनको पकेट क्षेत्र भएको भन्दै अघिल्ला वर्षहरूमा कृषकलाई बिरुवा वितरण गरिएको जानकारी दिनुभयो ।
बहुगुणी किबी फलको विभिन्न जात हुने भए पनि हेवार्ड जातको उपयुक्त हुने बताउँदै कृषक सुवेदीले मकवानपुरमा मिश्रित जातिको किबी फलको खेती भइरहेको बताउनुभयो । उहाँका अनुसार हेवार्ड जातको किबी फल सबैभन्दा उत्कृष्ट हो र मकवानपुरमा हाल सबैभन्दा बढी ब्रोनो जातको खेती छ ।
मकवानपुरमा हेवार्ड, एलिसान, ब्रोनोलगायतका जातका खेती भइरहे पनि सबैभन्दा बढी ब्रोनो जातको किबी फलको खेती भइरहेको छ । यो फलको एक बोटले दुई सय केजीसम्म उत्पादन दिने भए पनि बज्रबाराही क्षेत्रमा सरदर ५० केजीसम्म उत्पादन हुने गरेको छ । किबी फलको बजारको समस्या नभएको र माग राम्रो रहेको बताउँदै एसोसिएसनका सचिव सुवेदीले बेर्ना र कोल्डस्टोरको समस्या रहेको जानकारी दिनुभयो । आठ सयदेखि दुई हजार मिटरको उचाइमा उत्पादन हुने किबी फाुगन–चैत फूल फुल्ने गर्दछ । पर्याप्त भिटामिन सी सहित पोषक तìवहरू पाइने किबी फललाई सलाद वा जुस, जाम, जेली, आइसक्रिम, चकलेट, वाइन आदि बनाइ खान सकिन्छ । साथै फाइबर, पोटासियम र क्यालोरीलगायत २१ पौष्टिक तìवले भरिपूर्ण यो किबी फल सेवन मानव स्वास्थ्यका लागि लाभदायक हुने बताइन्छ ।