अब बृहत्तर लुम्बिनीको विकास हुन्छ – मन्त्री भट्टराई
भैरहवा, माघ २१ गते । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री योगेश भट्टराईले बृहत्तर लुम्बिनीको विकासलाई सरकारले अगाडि बढाउने बताउनुभएको छ । लुम्बिनी विश्वमा नेपाललाई चिनाउने अग्रणी सम्पदा रहेको भन्दै उहाँले यसको विकास सरकारको प्राथमिकतामा रहेको जानकारी दिनुभयो ।
बुहत्तर लुम्बिनी क्षेत्रका विषयमा मंगलबार आयोजित छलफल कार्यक्रममा बोल्दै मन्त्री भट्टराईले यस्तो बताउनुभएको हो । “मायादेवी, रामग्राम, तिलौराकोट र लुम्बिनीलाई समेटेर अब बृहत्तर लुम्बिनीका रूपमा विकास गरिने छ”–मन्त्री भट्टराईले भन्नुभयो । लुम्बिनीको विकासका निम्ति अब प्रदेश सरकार, स्थानीय सरकार र सरोकारवाला निकाय सबैसँग छलफल गरिने उहाँको भनाइ छ । मन्त्री भट्टराईले बृहत्तर लुम्बिनीको विकास गर्दा बहुसांस्कृतिक पक्षलाई ध्यानमा राखेर काम गर्ने प्रतिवद्धता पनि व्यक्त गर्नुभयो ।
मन्त्री भट्टराईले मायादेवी क्षेत्रको विकासले मात्रै लुम्बिनीको बृहत्तर विकास हुन नसक्ने बताउँदै विमानस्थलसँगै मायादेवी मन्दिर, देवदह, सैनामैना, तिलौराकोटलगायतका क्षेत्रहरुलाई एक अर्कासँग जोड्नुपर्ने बताउनुभयो ।
लुम्बिनी क्षेत्रमा रहेका सबै ठाउँहरुको आ–आफ्नो महत्व रहेको बताउँदै उहाँले घुम्न आउने विदेशी पर्यटक वा अध्ययनका लागि आउने विद्यार्थीहरुलाई एक साता यहाँ बिताउन सक्ने वातावरण निर्माण गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
कोरियाली प्राध्यापक क्वाकले अघि सारेको लुम्बिनी विकासको योजनालाई पनि सरकारले प्राथमिकतामा राखेको र यसलाई पनि कार्यान्वयन गर्नु आवश्यक रहेको उहाँको भनाइ छ ।
सन् १९७८ मा जापानी वास्तुकलाविद् केन्जो टाङ्गेले बनाएको लुम्बिनी गुरुयोजना बाहिर २४ वर्गमाइलको क्षेत्रफलमा पर्ने गरी कोरियन प्राध्यापक क्वाकले शान्ति शहरको गुरुयोजना कोर्नुभएको छ । उहाँको गुरुयोजनाले लुम्बिनीको पाँच वर्गमाइल क्षेत्रमा शान्ति शहर बनाउने र बाँकी १९ वर्गमाइल क्षेत्रलाई कृषि पर्यटन क्षेत्रको रुपमा विकास गर्ने लक्ष्य राखेको छ । पाँच वर्गमाइल क्षेत्र भित्र लुम्बिनी वरिपरिका गाउँ समेटिनेछन् ।
लुम्बिनीको बृहत्तर विकासका लागि सरकारले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणलाई प्राथमिकतामा राखेको पनि मन्त्री भट्टराईले बताउनुभयो । “हामीले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको निर्माणलाई प्राथमिकतामा राख्यौँ, जसलाई राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाको रुपमा सरकारले राख्यो । निर्माणको अन्तिम चरणमा पुगिसकेका छौँ । विमानस्थल पछि हट्दैन । त्यो अगाडि बढिसक्यो । त्यसको सञ्चालन छिट्टै गर्दैछौँ”–मन्त्री भट्टराईले भन्नुभयो ।
कार्यक्रममा बोल्दै प्रदेश ५ का मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले बृहत्तर लुम्बिनीको गुरुयोजना कार्यान्वयन आवश्यक रहेको र यसका लागि प्रदेश सरकारले पनि प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । लुम्बिनीको विकासको नेतृत्व प्रदेश सरकारलाई दिन पनि उहाँले आग्रह गर्नुभयो । लुम्बिनी आसपासमा दबिएर रहेका सम्पदा र क्षेत्रहरुको संरक्षणको जिम्मा सम्बन्धित पालिकाहरुलाई दिनुपर्ने मुख्यमन्त्री पोखरेलको भनाइ छ ।
प्रदेशका उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरणमन्त्री लिला गिरीले प्रदेश सरकारले घोषणा गरेको लुम्बिनी भ्रमण वर्ष र नेपाल सरकारले घोषणा गरेको नेपाल भ्रमण वर्ष सफल पार्न लुम्बिनीमा पर्यटक बढाउने खालका गतिविधि जरुरी रहेको बताउनुभयो ।
लुम्बिनी विकास कोषका उपाध्यक्ष अवधेश कुमार त्रिपाठीले बृहत्तर लुम्बिनीको लगभग ८० प्रतिशत काम सम्पन्न भइसकेको र बाँकी २० प्रतिशत कामका लागि अन्तर्राष्ट्रिय परामर्शदाता नियुक्त भइसकेको र डेढ महिना भित्रमा ग्लोबल टेण्डर आह्वान गरिने जानकारी दिनुभयो ।
कार्यक्रममा प्रदेश सांसद फकरुद्धिन खान, लुम्बिनी सांस्कृतिक नगरपालिकाका प्रमुख मनमोहन चौधरी, लुम्बिनी विकास कोषका कामु सदस्यसचिव ज्ञानिन राईलगायतले बृहत्तर लुम्बिनीको विकासमा तीन तहकै सरकारबीच समन्वय हुनुपर्नेमा जोड दिनुभएको थियो ।