माटो सुरक्षाका लागि जैविक मल
सल्यान, भदौ ३ गते । रसायनिक मलले माटोको उर्वराशक्ति ह्रास गर्दै गएपछि जिल्लाका किसान जैविक मलतिर आकर्षित हुन थालेका छन् ।
रासायनिक विषादीले सुरुका केही वर्षमा उत्पादन बढाए पनि विस्तारै माटोको उवर्रा शक्ति हराउने र माटोको अम्लियपन बढ्न थालेपछि आफूहरू रासायनिक मल छोडेर घरायसी रूपमा बनेको जैविक झोलमलतर्फ लागेको छत्रेश्वरी गाउँपालिका ५ चोरपानीकी किसान रुपा कुँवरले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो “पहिले जुनसुकै बाली लगाउँदा पनि युरिया डीएपी हाल्थयौँ उत्पादन धेरै हुन्थ्यो । अहिले उत्पादनमा कमी आएको छ । कृषि प्राविधिकले माटोमा रासायनिक मलका कारण अम्लियपन बढेकाले उत्पादनमा कमी आएको बताएपछि जैविक विषादी र मल प्रयोग गर्न थालेको कृषकको भनाइ छ ।
जैविक मल बनाउँदा कम खर्च लाग्ने र यसको प्रयोगबाट कुनै हानी नहुने भएपछि चोरपानीको सिंगो गाउँले नै जैविक झोल मलको प्रयोग गरेको अर्का किसान दीपेन्द्र कुंँवरले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो “जैविक विषादी बनाउन कम खर्च लाग्ने र प्रयोगबाट पनि कुनै असर नहुने बुझेपछि गाउँका सबै किसान जैविक विषादीको प्रयोग बढाएका छन् ।
जैविक विषादी प्रयोग गर्दा केही वर्ष उत्पादन रासायनिक मल हालेको भन्दा कम भए पनि अहिले क्रमशः उत्पादनमा वृद्धि आउन थालेको रामपुर गाउँपालिका २ सिमलकुनाका किसान नारायण पङ्गालीले जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो उत्पादन बढाउन जैविक मल प्रयोग गर्ने गरेका छाँै । mal
रासायनिक मलको अनाधिकृत प्रयोगका कारण माटोको अम्लियपना बढ्दै गइरहेको समयमा जैविक विषादी तथा मल प्रयोग गर्न किसानलाई आग्रह गरिएको पहल कार्यक्रमका कृषि कार्यक्रम अधिकृत ऋिषीराज वलीले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो रासायनिक मलको प्रयोग गर्दा उत्पादन पनि विस्तारै घट्नुका साथै मानिसको स्वास्थ्यमा पनि असर गर्ने भएकाले हामीले जैविक विषादीको प्रयोगलाई विशेष जोड दिँदै आइरहेका छौँ । गाउँघरमै पाइने तीतेपाती, सिस्नो, असुरो, टिमुर, निम, खुर्सानी, बकाइनोलगायतका वनस्पतिबाट बनाइने भएकाले किसानको आकर्षण बढिरहेको छ ।