साउदीमा तीन सय नेपालीको बिचल्ली
(भरत प्रधान)
साउदी अरब, १७ माघ । रोजगारदाता कम्पनीले काम गरेको तलब नदिँदा रोजगारीका लागि साउदी अरब आएका करिब ३०० नेपाली बिचल्लीमा परेका छन् ।
साउदी अरबको दमामस्थित साद सह्मी अल हजारी कम्पनीमा कार्यरत नेपाली कामदार बिचल्लीमा परेका हुन् । उनीहरुले गत अक्टोबरदेखि जनवरीसम्मको पारिश्रमिक पाउन सकेका छैनन् । सडक निर्माण क्षेत्रमा कार्यरत ती कामदार तलब पाउन नसक्दा भोकभोकै बस्न बाध्य छन् । उनीहरु कम्पनीले खटाएको क्षेत्रमा अलपत्र परेका छन् ।
अधिकांश नेपाली कामदारको आवास अनुमति (अकमा) नवीकरण नगरिएका कारण कार्यालय फर्कन सकेका छैनन् । उनीहरु बीच बाटोमै अलपत्र परेको बताइएको छ । सडक निर्माणका लागि साउदीको विभिन्न स्थानमा कार्यरत कामदारसँग कागजात नभएका कारण समस्या परेको र भोकभोकै बस्नुपर्ने स्थिति आएको सर्लाहीका देव मैनालीले बताउनुभयो ।
“खाने बस्ने कुनै टुङ्गो छैन, खुला आकाशमूनी सुत्न बाध्य छौँ” पीडित मैनालीले सहयोगको याचान गर्नुभयो । आफूहरुको उद्धारका लागि दूतावासका कर्मचारी हरि घिमिरेलाई दुई साता अघि जानकारी गराएको तर पहल हुन नसकेको उहाँले गुनासो गर्नुभयो । अन्य मुलुकका कामदारलाई दूतावासले खाने, बस्ने प्रबन्ध मिलाउने गरेपनि नेपाली दूतावासले भने कुनै चासो नदिएको मैनालीको भनाइ छ ।
तलब पाउने आशमा विभिन्न क्षेत्रमा कार्यरत १०० बढी कामदार कम्पनीको मुख्यकार्यालय दमाम आइपुगेका छन् । उक्त कम्पनीको कार्यक्षेत्र हायल, अलकसीम, जुबेल, खादली, अबुद्रिया, रस्तनुरा, खब्जी, सरार, दमाम लगायतका स्थानमा कार्यरत नेपाली कामदार अलपत्र परेका हुन् । रोजगारदातासँग काम गरेको तलब पटक–पटक माग्दा पनि उपलब्ध नगराएको सिन्धुलीका नानीराम श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
“कमाएर घर पठाउने कुरै छाडौँ, छाक टार्न धौ धौ भएको छ । साथीहरुसँग सापटी गरेर बाँचेका छौँ” उहाँले भन्नुभयो । उक्त कम्पनीमा नेपाली कामदारसहित बङ्गलादेशी, भारतीय, श्रीलङ्काली, फिलिपिनी, पाकिस्तानीलगायतका गरी एक हजार ३०० बढी कामदार कार्यरत रहेको बताइएको छ ।
भोकभोकै बस्नु परेपछि तलब पाउने आशामा हायलबाट काम छाडेर दमाम आएको गोर्खाका भक्त गुरुङले बताउनुभयो । “सुत्ने ठाउँ छैन, कोही गाडीमा त कतिपय चिसो भुइँमा सुतेका छन्, एउटै कोठामा १५ जना कोचिएर रात काटेका छौँ” उहाँले भन्नुभयो । भोकै बस्नुपर्ने स्थिति आएपछि काम गर्न छाडेर कम्पनीको मुख्य कार्यालयमा आएको अर्का पीडित अर्घाखाँचीका समुन्द्र रानाको भनाइ छ ।
अधिकांश नेपाली कामदारको लामो समयदेखि अकमा नवीकरणसमेत गरिएको छैन । कम्पनी सञ्चालकले कामदारका समस्याप्रति चासो नदिएको पीडित नेपालीले बताएका छन् । पिउने पानीको समेत राम्रो व्यवस्था नहुँदा केही कामदार बिरामी परेका छन् । पैसाको अभाव र कागजात नभएकाले उपचार गर्नसमेत समस्या भएको छ ।
मुख्यकार्यालमा आएका कामदारलाई कम्पनीले कुनै पनि बेला बल प्रयोग गरेर त्यहाँबाट हटाउने अवस्था छ । कामदारले पारिश्रमिक उपलब्ध गराउन र जतिसक्दो चाँडो नेपाल फर्कने व्यवस्था मिलाइदिन आग्रह गरेका छन् । रासस