विदेशबाट फर्केर दुग्ध व्यवसायमा सफल
कोकिला भण्डारी / धनकुटा, वैशाख २१ गते । भारतमा ११ वर्ष मजदुरी गरी फर्केका काशिनाथ निरौलाले अहिले स्वदेशमै दुग्ध व्यवसायमा जम्नुभएको छ । यस व्यवसायबाट आफ्नो जीवनले नयाँ मोड लिएको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
भारतको मेघालयमा सात वर्षको मजदुरीपछि अरुणाञ्चल प्रदेशको एक गाई फार्ममा चार वर्ष काम गर्नुभएका निरौलाले नेपाल आएर आफ्नै गाउँमा दुग्ध उद्योग खोलेर केही गर्ने सोचाइ अनुसार काम गरेको बताउनुभयो ।
कुनै बेला मजदुरी गरेर परिवार पाल्न मुस्किल हुने धनकुटा सिँधुवाका काशिनाथ निरौला अहिले दैनिक ११ जनालाई रोजगारी दिएको बताउनुहुन्छ । उहाँले अहिले दैनिक दुई लाख ६० हजार रुपियाँ बराबरको पाँच हजार लिटर दूधबाट दुग्धजन्य वस्तु उत्पादन गरेर दुई लाख ९० हजार रुपियाँभन्दा बढीको कारोबार गर्नुभएको छ । उक्त कारोबारबाट दैनिक १९ हजार रुपियाँभन्दा बढी कमाइ हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।
२०६५ सालमा ४० हजार रुपियाँको लगानीमा शिव शक्ति दुग्ध उद्योग सञ्चालन गरी निरौलाले हाल लगानी बढाएर एक करोड ५० रुपियाँ लाख पु¥याउनु भएको छ । उहाँले बर्खाको छ महिनामा चार करोड ६८ लाख र हिउँदका छ महिनामा ४८ लाख रुपियाँसम्म गरी वर्षमा पाँच करोड १६ लाख रुपियाँभन्दा बढीको कारोबार गर्नुभएको छ । nepal dairy industry
प्रारम्भमा आधाआधा केजी घ्यू र छुर्पी बनाएर घ्यू ३४० मा र चार सयमा छुर्पी बेचेको उहाँलाई अझै सम्झना छ । त्यो बेला सम्झँदै निरौला भन्नुहुन्छ, उद्योग सुरु गरेको पाँच वर्ष त परिवार पाल्न पनि पुगेन । कारण कुनै प्राविधिक ज्ञानबिना नै अरूले काम गरेको हेरेर निरौलाले उक्त समयमा व्यसवसाय सुरु गर्नुभएको थियो । बिनाअनुभव उत्पादन गरेका वस्तुहरू बिग्रने र गुणस्तर नहुने भएकाले उहाँको उत्पादन नबिकेपछि उहाँलाई उक्त समयमा परिवार पाल्न पनि मुस्किल थियो ।
तर विस्तारै उहाँले दुग्ध जन्य वस्तु बनाउने प्राविधिक सीप सिकेर उत्पादित वस्तुको बजार विस्तारसमेत गरेपछि उद्योग र आम्दानीमा सुधार आउन थाल्यो । त्यसपछि उहाँले २०७१ सालमा लगानी थप गरेर ६२ लाखको लागतमा भीरगाउँ र सिंधुवामा एकैसाथ व्यवसाय सुरु गर्नुभयो ।
यस बीचमा २०७२ साल असारमा उहाँको उद्योगमा आगलागी भएर सबै उद्योग नष्ट भयो ।
तर उहाँको त्यो मिहिनेत र उद्योगप्रतिको लगाव देखेर त्यो बेला विभिन्न व्यक्तिको सहयोगबाट उहाँले उद्योग पुनः स्थापना गर्नुभयो । उहाँले दुग्ध व्यवसायबाट कमाएको ३८ लाख र अन्य समाजको सहयोग ऋणबाट एक करोड १७ लाख रुपियाँमा उद्योग पुनः स्थापना गर्नुभएको थियो । उहाँले अहिले फागुनदेखि असार साउनसम्मको छ महिना आफ्नो उद्योगको पूर्ण क्षमतामा दैनिक दुई सय केजी घ्यू, दुई सय केजी छुर्पी र माग अनुसार पनिर बनाएर बिक्री गर्ने गर्नुभएको छ ।
यस छ महिनामा प्रशस्त दूध पाउने भएकोले उहाँले मासिक ८७ लाख भन्दा बढीको कारोबार गरेर मासिक छ लाख रुपियाँभन्दा बढी कमाउने गर्नुभएको छ तर बाँकी छ महिना हिउँदको समयमा दूध अभावका कारण मासिक आठ लाखको कारोबार गरे २० हजार रुपियाँभन्दा बढी कमाइ नहुने उहाँको भनाइ छ ।
हिउँदमा दैनिक छ सय लिटरको भरमा उद्योग चलाउनु पर्ने बाध्यता छ, उहाँले भन्नुभयो । छ महिना उद्योग टिकाएर बस्नु पर्छ । हाल धनकुटाका पाँच वटा दुग्धजन्य उद्योगबाट वार्षिक ५७ मेट्रिक टन २९ करोड आठ लाख ७५ हजार रुपियाँ बराबरको दुग्धजन्य वस्तु जिल्लाबाहिर निकासी हुने जिल्ला पशु कार्यालयले जनाएको छ ।
कार्यालयका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ मा धनकुटाबाट एक करोड २० लाख रुपियाँ बराबरको १६ मेट्रिक टन छुर्पी, ७१ लाख रुपियाँ बराबरको १३ मेट्रिक टन चिज, ७८ लाख रुपियाँ बराबरको १२ मेट्रिक टन घ्यू र २० लाख बराबरको २० मेट्रिक टन निकासी भएको छ । यस आर्थिक वर्षमा ५२ करोड ३३ लाख २० हजार बराबरको १३ हजार ८३ मेट्रिकटन दूध उत्पादन भएको थियो ।
उक्त उत्यादनमध्ये २९ करोड ४३ लाख ६८ हजार बराबरको छ हजार ५४२ मेट्रिकटन दूध जिल्लाबाहिर निकासी भएको कार्यालयका निमिक्त प्रमुख झविन्द्र मरासिनीले जानकारी दिनुभयो ।