समृद्ध नगरपालिका बनाउन रणनीति तयार

नगेन्द्र सापकोटा / काठमाडौँ, साउन ७ गते । नेपाल नगरपालिका सङ्घले देशभरका नगरपालिकालाई सबल र समृद्ध बनाउने गरी पाँच वर्षे रणनीतिक योजना बनाएको छ । सङ्घले छवटै महानगरपालिका, ११ वटा उपमहानगरपालिका र २७६ वटा नगरपालिकालाई व्यवस्थित सहरीकरण निर्माण गर्ने गरी रणनीतिक योजना बनाएको हो । पूर्व मुख्यसचिव डा. सोमलाल सुवेदीसहितको विज्ञ टोलीले नगरले प्रवाह गर्ने सेवा, सुशासन, विकास निर्माण र आधुनिक सहर निर्माणका लागि पाँच वर्षे रणनीतिक योजना बनाएको हो ।

नेपालका नगरपालिकालाई अन्तर्राष्ट्रियस्तरको सुविधा विकास गर्ने गरी, नगरपालिकाले प्रदान गरिएको सेवा प्रवाह, विकास निर्माणलाई व्यवस्थित र योजनाबद्ध बनाउँदै सङ्घले पाँच वर्षे रणनीतिक योजना निर्माण गरेको नगरपालिका सङ्घले जनाएको छ । आर्थिक वर्ष (२०७६÷७७ देखि २०८०÷८१ सम्म) नगरपालिकाको रणनीतिक योजना तर्जुमा गरिएको हो । स्थानीय तहको निर्वाचन भएको दुई वर्षभन्दा बढी भइसक्दासम्म महानगर, उपमहानगर र नगरपालिकाको दिगो विकासका योजना तर्जुमा गर्न नसकेको गुनासो व्यापक भइरहेका बेला सङ्घले विज्ञ टोली निर्माण गरी नगरपालिकाको एकीकृत विकास, समृद्ध र सुशासन निर्माणको योजना बनाएको हो ।

महानगर, उपमहानगर र नगरपालिका सबै वडाको पाँच वर्षभित्र सशक्तीकरण गर्न सङ्घ, प्रदेशका निकायसँग सम्झौता गरी कार्यान्वयन गर्ने, सूचना प्रविधिको उच्चतम प्रयोग गर्ने, स्थानीय आर्थिक विकास, सेवा प्रवाहमा नयाँ आयाम सिर्जना गर्ने, नगर सुशासन र विकास व्यवस्थापन गर्ने पाँच वर्षे रणनीतिक योजनामा उल्लेख गरिएको छ ।

नगरपालिकाले प्रवाह गर्ने सेवालाई थप सेवाग्राहीमैत्री बनाउने, दिगो विकास आधार तय गर्ने, कार्यसम्पादनका क्रममा उत्पन्न हुने विवाद, समस्या र जटिलता फुकाउन आवश्यकता अनुसार राजनीतिक, प्रशासनिक, प्राविधिक तहमा समन्वय संवाद र सम्झौता गरिने उक्त रणनीतिक योजनामा भनिएको छ । नेपाल सरकारका पूर्व मुख्यसचिव डा. सोमलाल सुवेदीले आधुनिक सहर निर्माण गरी व्यवस्थित सेवा प्रवाह गर्नका लागि नगरपालिकाको पाँच वर्षे रणनीतिक योजना निर्माण गरी कार्यान्वयन गर्न लागिएको बताउनुभयो । उहाँका अनुसार नगर सुशासन र विकास व्यवस्थापन, गाउँ नगर अन्तरसम्बन्ध तथा स्थानीय आर्थिक विकास, उत्कृष्ट कार्यसम्पादन, कानुन र कार्यविधि बनाउन, नगरपालिकालाई नवप्रवर्तन (इनोभेसन) कार्य गर्न प्रोत्साहन गर्ने, नमुना अभ्यासको पहिचान, सङ्कलन, प्रवद्र्धन गर्ने गरिनेछ । उहाँले भन्नुभयो, “यो रणनीतिक योजना कार्यान्वयनमा आएपछि नेपालका नगरपालिका सुशासित, समृद्ध बन्नेछन् ।”

नगरपालिकाको संस्थागत विकास र नगर शासनलाई नतिजामूलक बनाउन सहयोग पु¥याउने पाँच वर्षे रणनीतिक योजनामा उल्लेख गरिएको छ । नगरपालिकाको राजस्व प्रवद्र्धन, तथ्याङ्क, सूचना, प्रविधि अद्यावधिक, मूल्याङ्कन, समीक्षा र सुधारका क्षेत्र पहिचान, नगरपालिकाको कार्यसम्पादन अध्ययन अनुसन्धान, सङ्घीयता सुशासन, समन्वयका क्षेत्रमा विशिष्टीकृत व्यावसायिक, प्राज्ञिक, अभिलेखीकरण तथा प्रकाशन, गैरसरकारी संस्थाहरूसँग सहकार्य गर्ने नगरपालिका सङ्घले जनाएको छ ।

नेपाल नगरपालिका सङ्घका अध्यक्ष अशोककुमार ब्याञ्जु श्रेष्ठले २९३ वटै नगरपालिकाको एकीकृत दिगो विकास, सेवा प्रवाह र सुशासित नगर बनाउनका लागि नगरपालिका सङ्घले पाँच वर्षे रणनीतिक योजना बनाएको बताउनुभयो ।

उहाँले संविधानले नगरपालिकालाई दिएको कानुनी अधिकारको प्रयोग गर्दै पाँच वर्षभित्र समृद्ध नगरपालिका निर्माण गर्न उक्त योजना बनाएकाले यसै आर्थिक वर्षदेखि उक्त योजना कार्यान्वनमा ल्याइनेछ । नगरपालिकाका जनप्रतिनिधिलाई सङ्घीयता र सहरी विकास योजनाकारका अगुवाका रूपमा विकास गर्दै जाने रणनीतिक योजनामा उल्लेख गरिएको छ ।