चुँदीफाँटमा धान र आलु खेती फस्टाउँदै
अमरराज नहर्की / तनहुँ, जेठ २६ गते । आदिकवि भानुभक्त आचार्यको जन्मस्थल चुँदीरम्घा मुलुककै प्रमुख साहित्यिक तीर्थ स्थल हो । यही चुँदीफाँटलाई कृषि पर्यटनको केन्द्रको रूपमा विकास गर्न लागिएको छ ।
कृषि पर्यटनका लागि जिल्ला कृषि विकास कार्यालय र सिँचाइ डिभिजन कार्यालयले धान र आलु खेतीको नमुना क्षेत्र बनाउन लागेको छ । नमुना फाँटको रूपमा विकास गर्न लागेपछि चुँदेली उत्साहित भएका छन् ।
चुँदीफाँट विशेष गरी धान र आलु खेतीको उच्च सम्भावना क्षेत्र भएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले जनाएको छ । नेपालमा चैतेधान सबैभन्दा बढी हुने जिल्लामा तनहुँ तेस्रो नम्बरमा पर्ने र चैते धान तनहुँमा चुँदीरम्घा फाँट क्षेत्रमा बढी फल्ने हुँदा चैते धानको नमुना फाँटको रूपमा छनोट गरिएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत चेतनाथ अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । अधिकृत अधिकारीका अनुसार आलु खेती पनि राम्रो हुने हुँदा दुवै खेतीको लागि कृषकलाई प्रोत्साहन गरिएको छ । कृषकलाई प्रोत्साहन गर्न कार्यालयले धान र आलुको उन्नत जातको बीउ ५० प्रतिशत अनुदानमा उपलब्ध गराउँदै छ । परम्परागतरूपमा खेती प्रणालीलाई निरुत्साहित गर्दै आधुनिक कृषियन्त्र प्रयोग गर्न पनि कार्यालयले प्रोत्साहन गरेको छ ।
सिँचाइ डिभिजन कार्यालयले चारवटा सिँचाइ आयोजना सञ्चालन गरेको छ । डिभिजन कार्यालयका प्रमुख हरिदत्त पौडेलले दिनुभएको जानकारी अनुसार एक करोड २४ लाख रुपियाँको लागतमा चुँदी–बाराही सिँचाइ आयोजना निर्माण गरी ४५ हेक्टर जमिनमा सिँचाइ गरिएको छ । भानु–वराह सिँचाइ आयोजना एक करोड १० लाख रुपियाँको लागतमा निर्माण गरिएको छ जसले ४० हेक्टर जमिनमा सिँचाइ गरेको पौडेलले जानकारी दिनुभयो ।
यसैगरी, ६७ लाख रुपियाँको लागतमा चुँदीखोला सिँचाइ आयोजना निर्माण गरी २९ हेक्टर जमिनमा सिँचाइ गरिएको छ । चुँदीफाँटलाई बीउ उत्पादनको पकेट क्षेत्रको रूपमा पनि विकास गरिएको छ । तीन वर्षभित्र चुँदीफाँट कतै बाँझो नराखी एक सिजन आलु र दुई सिजन धान गर्ने उद्देश्य राखिएको छ । बीउ राम्रो हुँदा उत्पादनमा करिब २० देखि २५ प्रतिशत वृद्धि हुने हुँदा अनुदानमा उन्नत जातको बीउ कृषकलाई दिइएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय तनहुँले जनाएको छ ।
कृषकलाई सजिलोको लागि जिल्ला कृषि विकास कार्यालय र सिँचाइ डिभिजन कार्यालयसँग समन्वय गरी अनुदानमा धान र आलुको बीउ दिने र किसानसँग बीउ खरिद गरी सुरक्षित तरिकाले भण्डारण गर्ने काम गरिरहेको भानु सहकारी संस्थाका अध्यक्ष मनिलाल श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।