सुुन्तला बेचेरै वार्षिक ४० लाख कमाई
प्रतीक इच्छुक शर्मा / सल्यान, पुस ४ गते । वागचौर नगरपालिका ९ को डाँगीगाउँ पश्चिमतिर फर्किएको पाखो । चिटिक्क सजिएको घर छेउमा सुधारिएको गरामा लहरै रहेका सुन्तला बारी । सुन्तला पाकेर पहेँलै देखिन्छ । प्लाष्टिक ओढाएको नर्सरी । नर्सरीमा रहेका लाखौ कागती र सुन्तलाका बेर्ना । यो दृश्य नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका कर्णाली प्रदेशका सदस्य लोकबहादुर डाँगीको वगेश्वरी वहुउदेश्यीय कृषि र्फमको हो ।
२०४६ साल नेकपा मालेको सदस्यता लिएर राजनीति सुरु गरेका डाँगी २०५५मा तत्कालिन जिल्ला विकास समितिको सदस्य , नेकपा जिल्ला कमिटि सचिव नेकपा एमालेका जिल्ला अध्यक्षको रुपमा दुई कार्यकाल अध्यक्ष र राप्ती अञ्चल कमिटि सदस्य जीम्मेवारी समेत लिई सक्नु भएको छ । राजनीतिक रुपमा जनता र समाज सेवा लिएर राजनीति सुरु गरेका डाँगी फेरि कृषिमै फर्कनु भएको छ ।डाँगीले विगत नौ वर्षदेखि राजनीतिसँगै व्यवसायिक फलफुल खेती गर्दै आउनुभएको छ । उहाँले भन्नुभयो राजनीति समाज सेवा हो । पेशा होईन । जिविको पार्जन गर्न विगत तीन वर्ष यता धेरै समय कृषि क्षेत्रमा दिएको छु ।
बागचौर नगरपालिका वडा न ९ खोरबारेमा डाँगीले १६ रोपनी क्षेत्रफलमा व्यवसायिक सुन्तला खेतीसँगै नर्सरी व्यवसाय सञ्चालन गर्नु भएको छ । राजनीति समाजीक सेवा हो । पूर्णकालिन राजनीतिले जीवन यापन गर्न गाह्रो छ । ।
जिविकोपार्जनका लागि कृषि पेशा उपयुक्त देखेर कृषिमै फकिएको छु । उहाले भन्नुभयो पहिले जस्तो धेरै समय राजनीतिलाई दिनु पर्ने अवस्था छैन । पार्टीका काम पर्दा समय दिन्छु । तर आजभोलि खेतवारीमा समय दिन आनन्द आउँछ ।
राजनीतिमा लागेकाले समाजमा उदाहरणीय शिक्षा दिनु पर्दछ । तर राजनीति अहिले विकृत वन्दै गएको छ डाँगीले भन्नुभयो विचारमा प्रतीवद्ध,ईमान्दार, मेहनती र सोझा कार्यकता भन्दा चाकडी ,चाप्लुसी र पैसावाललाई नेताहरुले स्थान दिने प्रवृतिम ौलाउदै गएको छ ।
कृषिवाट ४५ लाख कमाई
१६ रोपनी वारीमा ६ सय ५५ सुन्तलाका वोट रहेका छन् । ति मध्य विगत ४ सयबोटबाट उत्पादन सुरु गरेका छन् । वारीमा लगाएका वोट अरु वोट पूर्ण अर्को वर्षवाट उत्पादन दिने छन । यो वर्ष मात्र १७५ क्विन्टल सुन्तोला उित्पादन भएको छ । सुन्तला विक्री गरेरै यो वर्ष १५ लाख कमाई गर्ने डाँगीले जानकारी दिनुभयो । उहाका अनुसार वारीवाटै ब्यापारीले ६५ रुपैयाँ प्रति किलो सुन्तला किनेरै लैजाने गरेका छन् ।
नर्सरीमा सुन्तला र कागतीका एक लाख ५ हजार वेर्ना उत्पादन गरिएको छ । नर्सरीवाटै अघिल्नो वर्ष प्रति विरुवा २० रुपैयाका दरले वेर्ना विक्रि गरिएको हो । यो वर्ष करिव २० लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने योजना रहेको छ डाँगीले भन्नुभयो २०६७ यता वगैचा ब्यवस्थापन लगायतका कार्यमा ३५ लाखभन्दा बढी खर्च गरिसकेको जानकारी दिनु भयो ।
उहाँका अनुसार सुन्तलाले अझै उत्पादन दिन सुरु गरेका छैनन । सुन्तलाको राम्रो उत्पादन भए आउँदो वर्षमै ४० लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने अपेक्षा छ । ‘यस वर्ष सुन्तला विक्री १५ लाख र करिव २५ लाख गरी ४० लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने छ । आधा सुन्तला विक्रि भैसककेको छ भने वाँकी ठेकेदारले वोटमै सुन्तला किनि सकेका छन् ।
कागती र सुन्तला वेर्नाको माग धेरै छ
वागचौर नगरपालिका ८ र ९ मा रहेका नर्सरीमा उत्पादित कागती र सुन्तलाका वेर्नाको माग धेरै हुने गरेको छ । अघिल्नो कोटमौला डाँगीगाउँमा ७ वटा नर्सरी भए पनि वेर्ना पु¥याउन सकिएको थिएन । डाँगीले भन्नुभयो अघिल्लो वर्ष ५० हजार वेर्ना विक्री गरेको हुँ । यो वर्ष एक लाख १५ हजार वेर्ना तयार भएका छन् । उहाँका अनुसार जिल्ला भित्र र वाहिर रुकुम, रोल्पा, गुल्मी, प्यूठान, दैलेख लगायत जिल्लामा वेर्ना गइरहेको छ ।
गाउँमै रोजगारी
व्यवसायिक सुन्तला र नर्सरी पेशाले चार जनालाई रोजगारी मिलेको छ । घरका चार जनालाई स्वरोजगार कृषि ब्यवसायले दिएका छन भने दुई जनाले रोजगारी पाएका छन् । बेरोजगारीका लागि विभिन्न स्थानमा भौतारि रहेको समयमा घरका सदस्यलाई आफ्नै बारीमा स्वरोजगारी भएको छ । दुई जना गाउँकै यूवाले रोजगारी पाएका छन् ।